Wormen

Wormen 

Welke veel voorkomende wormen bij koi kennen we? 

Dit zijn de bekendste wormen die voorkomen bij koi bovendien zijn wormen bij koi één van de meest voorkomende ziekteverwekkers in de vijver. Ook deze parasieten, die binnen of buiten het lichaam, aanwezig zijn kunnen de vis schade toebrengen. We onderscheiden draadwormen, haakwormen, lintwormen, kieuwwormen en huidwormen.

Hieronder zullen wij de meest voorkomende wormen, Huidwormen en Kieuwwormen, omschrijven:

Huid- en kieuwwormen zijn de twee meest voorkomende bij koi waarvoor direct actie dient te worden ondernomen. De grootte van de wormen kan variëren.

Sommige zijn alleen met het menselijk oog en andere alleen met een microscoop te herkennen. De ziektebeelden kunnen vaak met de ziektebeelden van ééncellige infecties worden verward omdat dezelfde secundaire infecties kunnen ontstaan.

Huidwormen 

Huidwormen zijn te herkennen aan een troebele huid en bloederige plekjes op de huid van uw koi. Ook het gedrag van uw vissen is anders, uw vissen gedragen zich onrustig, vermageren en schuren langs de vijverwanden. Huidwormen kunnen zich zonder andere vissen vermenigvuldigen. De besmetting gaat direct van vis op vis. Meestal is deze vorm van huid- en kieuwwormen enkel te zien onder een microscoop. 

Kieuwwormen

Kieuwwormen zijn in beginfase moeilijker te herkennen.  

Gedrag van koi bij kieuwwormen:

Mogelijk zijn: Luchthappen, kopschudden, schuren met de kieuwdeksels over ruwe voorwerpen, het gesloten houden van één kieuwdeksel, schichtig zwemmen, achteruit zwemmen, overmatige slijmproductie in de kieuwen en lusteloosheid. Bovendien kunnen de kieuwen ver openstaan. In een later stadium vermageren uw vissen, schuren met de kieuwen tegen de vijverwand en krijgen een donkere huidskleur.

De kieuwworm parasiteert, zoals de naam al aangeeft, voornamelijk op de kieuwen van de koi en is daarmee een zeer gevaarlijke parasiet.

In tegenstelling tot de huidworm, die levendbarend is, legt de kieuwworm eitjes. Deze eitjes zijn soms ongevoelig voor de middelen waarmee we de wormen bestrijden. Dit betekent in de praktijk, dat bij de bestrijding van kieuwwormen minstens twee behandelingen nodig zijn, daar waar bij de huidworm één behandeling meestal voldoende is.

Eén behandeling om de volwassen exemplaren uit te roeien, en één behandeling om de wormen die ten tijde van de eerste behandeling nog in een eitje zaten, om zeep te helpen vóór ze nieuwe eitjes leggen. De tijd tussen de behandelingen, oftewel de behandelfrequentie, is dus zeer belangrijk. De herbehandeling mag niet te vroeg plaatsvinden, want er kunnen zich nog niet uitgekomen eitjes in de vijver bevinden. Ook niet te laat, want de dan uitgekomen kieuwwormen kunnen weer nieuwe eitjes hebben gelegd. De behandelfrequentie is sterk afhankelijk van de watertemperatuur. De watertemperatuur is namelijk bepalend voor de snelheid van de voortplantingscyclus. Hoe warmer het water, hoe eerder het eitje uitkomt en hoe korter op elkaar de behandelingen dienen plaats te vinden.

De gelegde eitjes verlaten de vis en zakken naar de bodem van de vijver. Het grootste zichtbare verschil met de huidworm is gelegen in het feit dat de kieuwworm over vier oogvlekken beschikt waarmee het dier licht en donker kan onderscheiden. Bij de huidworm ontbreken deze. De oogvlekken heeft de kieuwworm nodig om na uitkomst uit het eitje een gastheer te kunnen vinden. Het diertje ziet de contouren van de vis van onderaf, als deze in het licht zwemt. Vervolgens zwemt het hierop af en landt ergens op de vis. Vanaf de landingsplek zal Dactylogyrus zijn reis naar de kieuwen aanvangen.

Aangezien de kieuwworm ergens willekeurig op de vis belandt, is het voor de diagnose niet strikt noodzakelijk om een stukje kieuw af te nemen voor microscopisch onderzoek of om een kieuwspoeling uit te voeren. Door simpelweg een afstrijkje te maken, vlak achter de kieuwen, treft u bij een uitbraak altijd wel een paar exemplaren aan die op weg zijn naar de kieuwen. Het dier is door de microscoop, met een vergroting vanaf 40x te zien. 100-200x vergroten is optimaal. De oogvlekken en de in vieren gedeelde kopkant zijn dan goed te zien, waardoor de kieuwworm niet per vergissing voor een huidworm kan worden aangezien. Wanneer u inderdaad enkele exemplaren op deze manier aantreft, dan kan je er vrijwel van uitgaan, dat zich een veelvoud op de kieuwen van de vis zal bevinden. In ieder geval is in dat geval extra alertheid op zijn plaats. De schade aan de kwetsbare kieuwen kan bij te laat ingrijpen, onherstelbaar groot zijn.

Oorzaken van een uitbraak zijn, zoals bij zoveel pathogenen, slechte waterkwaliteit en/of langdurige stress en/of langdurig verkeerde voeding met als gevolg verzwakking van de vis enerzijds, en de aanwezigheid van de parasiet in de vijver anderzijds. Er zijn dus altijd minimaal twee factoren nodig om tot een uitbraak te komen (multifactorieel). Kieuwwormen kunnen in de vijver worden geïntroduceerd door aankoop van andere (besmette) vissen, maar de eitjes van de worm kunnen ook meeliften op waterplanten, stenen, kikkers, eenden, levend voedsel enzovoort.

Bij een uitbraak is het belangrijk om voor de behandeling eventuele primaire oorzaken aan te pakken. Optimale waterkwaliteit en voorkomen van stress zijn wel de belangrijkste.

Gelukkig bestaan er middelen tegen wormen die nauwelijks invloed hebben op de waterkwaliteit en de filter. Deze middelen, meestal op basis van Flubendazole, zijn niet zo schadelijk en worden ook in de veehouderij, op kippenfarms en voor honden en katten gebruikt. In dat geval kan behandeling gewoon in de vijver plaatsvinden en mag de filter gewoon meedraaien. Zet wel UV en Ozonuit en verwijder absorberende materialen als zeoliet en actieve kool. Helaas is het wel zo, dat tegen dit soort middelen steeds meer resistentie bestaat, waardoor hogere concentraties of echt schadelijke middelen ingezet moeten worden.

Uiteraard controleert u na de tweede behandeling, door middel van een huidafstrijkje, of het probleem verholpen is. Indien nodig behandelt u een derde keer. Tussen de behandelingen door kunt u flink water verversen.

Kieuwwormen herkennen bij microscopisch onderzoek:

Huidafstijkje van vlak achter de kieuwen, kieuwspoeling of afname van een klein stukje kieuwweefsel. Onder de Microscoop (40-200x). Wormvormig dier van 0,1 tot 0,3 mm groot. Twee grote haken (zichtbaar bij 40x) en een krans van kleinere haakjes (zichtbaar bij 100-200x) waarmee het dier zich vastzet en de voornaamste schade aanricht. De kopkant is in vieren gedeeld. Vier oogvlekken. 

Medicijnen kopen ter bestrijding van wormen bij koi

Voor de behandeling van koi met wormen heeft u een keuze uit bovenstaande selectie van behandelingsproducten.